Od stycznia Mieszkańcy Jasielskiej Spółdzielni Mieszkaniowej (JSM) mierzą się ze wzrostem kosztów podgrzewania wody. Przyczyna? Jak tłumaczy prezes JSM, Janusz Przetacznik, wynika to z podwyżek cen za dostawę ciepła przez Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej (MPGK), które ogłosiło od 1 stycznia br. wzrost ceny za dostarczenie 1 GJ ciepła.
– Podgrzanie wody wzrosło właśnie z tego powodu – wzrost ceny za dostawę 1 GJ ciepła, opłaty za przesył ciepła pozostały na niezmienionym poziomie. Cena zakupu 1 GJ ciepła od 1 stycznia 2025 r. wzrosła o 13,51 zł brutto w stosunku do cen z lipca u.br. co przekłada się wprost na podwyżkę kosztów podgrzania wody zimnej o 3,44 zł/m3 brutto. Na stronie MPGK jest dostępna informacja o nowych stawkach za dostawę ciepła obowiązujących od 1 stycznia 2025 r. Do czasu rozliczenia kosztów dostawy ciepła na potrzeby ogrzewania mieszkań zaliczki na c.o. pozostały na niezmienionym poziomie – mówi prezes Przetacznik.
Skala zmian opłat w jasielskich spółdzielniach jest zróżnicowana i wynika od realnych wydatków na konkretną nieruchomość. Prezes JSM zwraca uwagę na fakt, że ceny za podgrzewanie wody różnią się nie tylko w poszczególnych nieruchomościach wchodzących w skład zasobów mieszkaniowych spółdzielni mieszkaniowych czy we wspólnotach. – Można porównać ceny za podgrzanie wody w SM „Naftowiec” i SM „Wiertnik”, które to spółdzielnie również korzystają z dostaw ciepła od MPGK, ale opłaty za podgrzanie są inne – zauważa.
Od 1 kwietnia JSM planuje wprowadzić dodatkowo pewne zmiany w opłatach, które zależą bezpośrednio od spółdzielni, ale nie są one duże. Opłata eksploatacyjna wzrośnie średnio o 0,10 zł/m2, a odpis na fundusz remontowy tylko tam gdzie planowane są większe remonty, które zaakceptowali lub zaakceptują w konsultacjach Mieszkańcy. Jednak znacząca część kosztów związana z bieżącą eksploatacją mieszkań, w tym z tytułu dostawy ciepła na potrzeby ogrzewania mieszkań i podgrzewania wody, wody zimnej i odbioru ścieków – pozostaje poza kontrolą Spółdzielni.
Wysokie koszty ciepła w Jaśle to problem systemowy? Nie tylko!
Problemy systemowe samorządy tłumaczą często przepisami, a najlepiej ustawowymi i instytucjami zewnętrznymi. Po co zawracać sobie głowę, lepiej sprawować tylko „papierowy właścicielski nadzór” skoro są inne ustawowo powołane instytucje, do których tak ochoczo odsyła miejski samorząd czy organy miejskiej spółki, które ustawowo mają działać i chronić odbiorców usług. Problem wysokich kosztów ciepła w Jaśle jest jednak głębszy. Prezes JSM zwraca uwagę na monopolistyczną pozycję MPGK, która powstała po likwidacji lokalnych kotłowni węglowych i gazowych. – Miało być tanio i pod kontrolą samorządu. Niestety ciepło w Jaśle jest bardzo drogie, a i samorząd nie sprzyja lokalnym inicjatywom i nie pozwala na korzystanie z miejskiego systemu ciepłowniczego odsyłając zainteresowanych do miejskiej spółki! Ale to już zupełnie inna historia – podkreśla Janusz Przetacznik. Choć MPGK jako dostawca ciepła działa zgodnie z regulacjami, wiele osób w Jaśle zastanawia się, czy lokalny system ciepłowniczy mógłby działać efektywniej i obniżyć koszty ciepła dla Mieszkańców. Prezes JSM deklaruje, że nie odpuści tematu: – Nie odpuszczam tematu i w tej materii będę nękał samorząd kolejnymi propozycjami.
Samorząd chroni monopolistę?
Zgodnie z ustawą z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz.U. 2022 poz. 1385), dostawcy ciepła, tacy jak MPGK, są zobowiązani do przedstawiania taryf zatwierdzanych przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE). Wysokość opłat za ciepło wynika z wielu czynników, w tym kosztów produkcji, utrzymania infrastruktury i przepisów środowiskowych. Jednocześnie przepisy tej ustawy przewidują, że spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe mają prawo negocjować warunki dostaw ciepła i wybierać dostawców. Jednak w Jaśle, zdaniem Prezesa JSM, alternatywy dla miejskiego systemu ciepłowniczego, który jest pod zarządem i pełną kontrolą MPGK nie są dostępne, a wręcz nie są mile widziane. Najważniejszy jest interes spółki, a nie jego właścicieli tj. mieszkańców Jasła i odbiorców usług. W końcu to miejski, samorządowy monopolista, a nie jakiś prywatny. Koszty ciepła, w tym jego kolejne podwyżki i wzrost opłat za podgrzewanie wody w Jaśle pozostają gorącym tematem, bo w wieloosobowych rodzinach zbliżają się one do 50% kosztów bieżącej eksploatacji i utrzymania mieszkania. Choć część zmian wprowadzana jest na poziomie spółdzielni, jak w przypadku JSM – podgrzanie wody czy zaliczki na c.o., to kluczowy problem – wysoka cena dostawy ciepła – wynika z decyzji MPGK i ograniczeń systemowych. Ostateczne rozwiązanie może wymagać większego zaangażowania samorządu w rozwój alternatywnych źródeł ciepła i modernizację lokalnej infrastruktury energetycznej i przede wszystkim otwarcia (udostępnienia) miejskiego systemu ciepłowniczego na inne tańsze źródła ciepła dostępne na lokalnym rynku.
Analiza poniższych zestawień pokazuje naocznie jak zmieniają się składowe opłat zmiennych za ciepło dostarczane mieszkańcom.
JSM
